Jan Weissenbruch werd geboren in Den Haag, in een eenvoudig gezin. Geen arme arbeiders, maar zeker ook geen welgestelden. In zijn jeugd volgde hij een opleiding aan de Haagse Academie. Net als zijn beroemde neef Jan Hendrik Weissenbruch rekent men hem tot de Haagse School. Dit was een groep kunstenaars in en rondom Den Haag, waarvan het werk zich kenmerkte door sombere kleuren en realistische onderwerpen. Weissenbruch biedt een venster naar het Nederland van de 19e eeuw. Zo'n 150 jaar geleden wandelde hij door het gebied rond Culemborg, Amersfoort, Leerdam, Rhenen en Haarlem en verbeeldde de stad zoals hij hem aantrof. Zo ook IJsselstein.
De zee in IJsselstein?
Misschien is de zee, ook in het hart van ons land, wel dichterbij dan je denkt. Veel rivieren waren tot diep in de 19e eeuw onder invloed van eb en vloed. Ook de Hollandse IJssel. Zo kwam kunstenaarscollectief de Onkruidenier tijdens het project Sweet Sweat uit 2020 al vrij snel in aanraking met dit prachtige schilderij van Jan Weissenbruch.
Onkruidenier
De Onkruidenier bestaat uit Ronald Boer, Jonmar van Vlijmen en Rosanne van Wijk. Zij onderzoeken transformaties in de natuur en - daaruit volgend - de potentie van de mens om te evolueren. Hun kunstwerken komen vaak tot stand door veldwerk, bij voorkeur samen met lokale bewoners. Want zo komen de verhalen en geschiedenissen boven water die essentieel zijn om de relaties tussen mens en natuur te begrijpen. Bekijk hier de video bij hun werk 'De Peilwachter' - de waterinstallatie die exact op de plek staat die Weissenbruch in de 19e eeuw schilderde.
De IJsselpoort van de stad IJsselstein, gezien vanuit de baronie IJsselstein, Jan Weissenbruch. Langdurige bruikleen van Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen.