Bertien van Manen: Gluckauf

Geëngageerd

Van Manen begon haar carrière als modefotograaf na haar studie Franse taal en literatuur. Geïnspireerd door The Americans van Robert Frank raakte ze op het spoor van de meer geëngageerde fotografie en reisde ze de wereld over. Ze verbleef voor grote projecten in China, de voormalige Sovjet-Unie en de Appalachen in Amerika. Haar werk is wereldwijd tentoongesteld in musea zoals het Museum of Modern Art in New York, Maison Européenne de la Photographie in Parijs, Stedelijk Museum Amsterdam, FOAM Amsterdam, FoMu Antwerpen en Fotomuseum Winterthur.

Transitie

Aanvankelijk maakte Van Manen reportages in opdracht, maar al snel ontwikkelde ze zich tot autonoom fotograaf. Ze fotografeert met name mensen in hun persoonlijke leefomgeving, op plekken die maatschappelijk in transitie zijn. Haar foto’s zijn niet vooraf bedacht of geënsceneerd, maar terloops, poëtisch, intiem en eerlijk. Kenmerkend voor haar werk is dat ze er telkens in slaagt heel dicht bij de geportretteerden te komen.

Mijnwerkers

In Gluckauf zie je een selectie foto’s die Van Manen maakte in het mijnwerkersstadje New Sharlston in Groot-Brittannië, portretten van vrouwelijke mijnwerkers in de Verenigde Staten en de serie Moonshine, waarin een mijnwerkersfamilie in Cumberland, Kentucky centraal staat. In de jaren 90 fotografeerde ze ook mijnwerkers in Siberië. Het is geen toeval dat ze zich in haar werk op deze gemeenschappen richtte. Ze groeide op in Heerlen, het voormalige centrum van de Oostelijke Mijnstreek, waar haar vader werkte als ingenieur voor de Staatsmijnen.