Het Jaar 1000

Vikingdrinkhoorn & schaakstukken

In Het jaar 1000 zie je ruim 400 objecten uit heel Nederland, en ook ver daarbuiten, met vrijwel alle belangrijke archeologische voorwerpen uit 900-1100 die in ons land zijn gevonden. Topstukken zijn een Vikingdrinkhoorn uit de Onze Lieve Vrouwe-basiliek in Maastricht en het beroemde Evangeliarium van Egmond uit de Koninklijke Bibliotheek. Maar ook zwaarden, scheepshout, gouden sieraden, waaronder de recente schatvondst van Hoogwoud, muntschatten, het borstkruis van Sint-Servaas, de oudste schaakstukken van Nederland en een houten ladder uit een waterput.

Grote veranderingen

Het midden van de Middeleeuwen van 900-1100, lijkt een zwart gat in de geschiedenis, eeuwen waarin niets gebeurde. Maar voor wat nu Nederland is, vormt het juist een tijd van grote veranderingen in klimaat, landschap, bebouwing, taal en samenleving. Tussen 900 en 1100 ontstaat een Nederland dat nu nog herkenbaar is, met dijken om ontgonnen land, een burcht na elke rivierbocht en kerktorens aan de horizon.

Nieuwkomers

Bisschoppen regeren Nederland, dat behoort tot het Heilige Roomse Rijk. Het zijn ook de eeuwen waarin men op grote schaal oosterse en westerse kennis uitwisselt: muziekschrift, het cijfer 0 en het schaakspel zijn nieuwkomers in de lage landen. Aan het einde van het millennium verwachtte men het einde van de wereld. De mensen zagen voortekens in zonsverduisteringen, overstromingen en komeetverschijningen. Uiteindelijk gebeurde er niets. Het jaar 1000 vertelt de verhalen van deze middeleeuwers, over hun dagelijks leven en hun verwachtingen van de millenniumwisseling.