Zeeuwse stillevens uit de 17e eeuw

Symboliek

Stillevens zijn schilderijen waarop voorwerpen de hoofdrol spelen. Soms zitten ze vol symboliek, vaker zijn symbolische betekenissen minder belangrijk of zelfs geheel afwezig. Stillevens hebben uiteenlopende scènes als onderwerp en maakten deel uit van veel Zeeuwse collecties

Eten

Etenswaren op een tafel vormen een geliefde voorstelling. Je ziet regelmatig vissen, kreeften en krabben uit de Zeeuwse wateren prominent afgebeeld, onder anderen door Cornelis Stangerus en Franchoys Ryckhals. Zuivere visstillevens komen echter nauwelijks voor. Laurens Craen is in Antwerpen enige tijd leerling van de beroemde stillevenschilder Jan Davidsz. de Heem, maar hij werkt vooral in Middelburg. Keukenstukkenzijn in Zeeland minder vaak geschilderd dan in Holland. Het hier getoonde exemplaar is van de hand van Cornelis Eversdijck.

Jacht

Jachtstillevens lijken in Zeeland vrij populair te zijn geweest, vooral voorstellingen van klein wild. De jacht is voorbehouden aan een selecte groep. Een jachtstilleven aan de muur kan de indruk wekken dat de eigenaar tot die groep behoort. Het werk van Philips Angel is geschilderd in zijn geboortestad Middelburg. Cornelis Lelienbergh uit Den Haag vestigt zich in 1666 in Zeeuws-Vlaanderen, waar het getoonde werk waarschijnlijk is ontstaan.

Bloemen

Ambrosius Bosschaert staat in Middelburg aan de wieg van de Noord-Nederlandse schilderkunst van de bloemstillevens en geldt als één van de belangrijkste meesters op dit gebied. In 1614 verlaat hij Zeeland. Christoffel van den Berghe, van wie een subtiele studie te zien is, woont en werkt zijn leven lang in Middelburg.

IJdelheid

Vanitasstillevens refereren aan de eindigheid van het leven. De afgebeelde voorwerpen symboliseren het onvermijdelijke verstrijken van de tijd en de ijdelheid van het aardse bestaan.